مهارت های جوانی از نظر امام خامنه ای (مدظله)
مهارت های جوانی در کلام مقام معظم رهبری
در این متن چهارده مهارت را که برای فراهم آمدن یک دوره جوانی شاداب و با نشاط لازم است از بیان حکیمانه رهبر معظم انقلاب اسلامی (مدظله العالی) تقدیم می کنیم به امید آنکه این مهارت ها چراغ روشنی در طی طریق جوانی باشد.
1- سه خصوصیت بارز یک جوان :
من اساساً در بین این خصوصیات مهمی که جوانان دارند ، سه خصوصیت را خیلی بارز می بینم . آن سه خصوصیت عبارت است از : انرژی ، امید ، ابتکار . این ها سه خصوصیت برجسته در جوان است . اگر واقعاً رسانه ها در کمک های فرهنگی که به ما می کنند - چه گویندگان مذهبی ، چه گویندگان مسایل فکری و فرهنگی ، چه صدا و سیما ، چه مدرسه ها - بتوانند این سه خصوصیت عمده را درست هدایت کنند ، من خیال می کنم که خیلی راحت می شود یک جوان ، راه اسلامی پیدا کند . چون اسلام هم چیزی که از ما می خواهد، این است که ما استعداد های خودمان را به فعلیت برسانیم.
2- سه خصوصیت ، شرط موفقیت جوان :
اگر شما جوانان این سه خصوصیت را در خودتان به وجود آورید ، در هر شرایطی و در همه زمینه ها موفق خواهید بود.
جوان اولاً باید احساس مسئولیت کند؛ یعنی واقعاً خودش را مسئول بداند و بخواهد که زندگی را با پای خودش پیش ببرد و حرکت کند و مثل پر کاهی در امواج حوادث نباشد.
ثانیاً ، با ایمان حرکت کند . ایمان نقش بسیار مهمی در پیشرفت در همه میدان ها و نیز پیروزی بر همه موانع دارد.
ثالثاً ، بصیرت و آگاهی داشته باشد .
اگر جوانان این سه خصوصیت را در خودشان تامین کنند-که البته کار چندان آسانی نیست ، اما بسیار ممکن است-در همه زمینه ها شما می توانید موفقیت خودتان را تضمین کنید.
3- تحصیل ، تهذیب ، ورزش :
دوره جوانی ، دوره توانایی است. این توانایی در چه چیزهایی باید به کار برود؟ به اعتقاد من ، باید عمدتاً در تحصیل علم ، در ایجاد صفای نفس و روحیه تقوا در خود و ایجاد نیروی جسمانی در خود - که ورزش باشد - به کار رود.
این سه مورد عمده است . یعنی اگر در یک جمله کوتاه از من بپرسند که شما از جوان چه می خواهید ، به او خواهم گفت : تحصیل ، تهذیب و ورزش . من فکر می کنم که جوانان باید این سه خصوصیت را دنبال کنند.
هر کاری هم بخواهید بکنید ، در دوران جوانی که می شود کرد ؛ یعنی در هر سه زمینه - هم در زمینه علمی ، هم در زمینه تهذیب نفس و هم در زمینه ورزش - باید در جوانی کار کنید.
4- جوان باید جدی باشد :
ما از جوان های عزیزمان - چه دختر ها ، چه پسر ها - توقع داریم که در مورد مسایل اساسی کشور جدی باشند و جدی برخورد کنند . پیشنهاد می کنم روی این مساله جدی بودن فکر کنید ؛ بعد خواهید دید خیلی از کارهایی که در گوشه و کنار انجام می گیرد ، ناشی از جدی نبودن است.
5- جوان نیازمند به ثبات است :
جوان ، ثبات لازم دارد ؛ و این ثبات هم به خودی خود به دست نمی آید . باید آن را پیدا کرد.
جوان ، دایم در معرض تزلزل قرار می گیرد ؛ البته همه جوان ها اینطور نیستند . نمی خواهم بگویم که هر جوانی اینگونه است . به هر حال ، این استعداد تزلزل هم مثل بقیه استعداد ها در جوان هست ؛ که به این معنا استعداد خوبی نیست . البته به یک معنا هم خوب است ؛ چون خود این هم یک تحول است . از همین هم می توان استفاده کرد. مرتب می شود بهتر شد و بالاتر رفت ؛ اما باید مواظب باشید که این وسیله لغزش ، دور افتادن از راه و دور افتادن از خدا نشود ، و به غلطیدن در آن پرتگاه هایی که انسان باید از آنها پرهیز کند ، منتهی نشود.
6- جوان باید اهل فکر کردن باشد :
جوانان عزیز ! به فکر کردن در مسایل عادت کنید ؛ این یک مبارزه است. یکی از بزرگترین خطرات برای هر انسانی - به خصوص نسل جوان - این است که در مقابل حوادث ، رویداد ها و پدیده های جامعه دچار بی فکری و بی تشخیصی بشود. وظیفه هدایت فکر جوان ها ، وظیفه بزرگی است ؛ اما متقابلاً وظیفه جوان ها هم این است که در مسایل فکر کنند و با گام فکر راه را طی کنند . در هر حادثه یی - حوادث کوچک ، حوادث بزرگ - خودتان را به فکر کردن عادت بدهید؛ مطالعه کنید و بسنجید. اگر کسی به فکر کردن عادت کرد و اهل فکر کردن شد، از مشورت دیگران هم استفاده خواهد کرد .
7- زندگی جوان باید مبارزه باشد :
آن چیزی که لازم است به شما جوان ها عرض بکنم ، این است که شما جوان های عزیز با این انرژی و نشاط جوانی و با این معرفت اسلامی ، مبارزه در این راه را برای خودتان فریضه بدانید . باید مبارزه کرد. در اسلام ؛ زندگی بدون مبارزه ، زندگی راکد ، زندگی ساکن ، زندگی بی تحرک و زندگی یی که جوشش اراده و عزم انسانی در آن نباشد ، زندگی مطلوبی نیست و انسان را به آرمان های انسانی و اسلامی نمی رساند.
8- تقوا ، سرمایه جوان :
گاهی با خود فکر می کنم جوان که در بهترین اوقات عمر خود به سر می برد ، اگر بخواهد سرمایه ای به دست بیاورد که موفقیت دنیایی و آخرتی او را تضمین کند ، دنبال چه چیزی باید باشد ؟ سوال مهمی است ... جوابی که من به آن رسیده ام ، این یک کلمه است : تقوا . اگر جوان در دوره جوانی سعی کند تقوا داشته باشد - با همان تعریفی که در فرهنگ دینی و قرآن از تقوا شده است - بزرگ ترین سرمایه را هم برای درس ، هم برای فعالیت های سازندگی ، هم برای عزت دنیوی ، هم برای به دست آوردن دستاوردهای مادی ، هم برای معنویت - اگر اهل معنویت است - به دست آورده است.
9- جوانان خودتان را بسازید :
جوانان ! خودتان را بسازید . یک ملت اگر بخواهد راه رشد و کمال و پیشرفت را طی بکند ، باید از لحاظ ایمان فکری ، به جای محکمی متکی باشد . آن ملتی ، آن نسلی ، آن جوانی که بخواهد به یک مجموعه هرهری مذهب ، بی ایمان ، بی اعتقاد به بنیان های اخلاقی و دینی و معنوی ، دل بسپارد و با حرف آنها پیش برود ؛ زیر پایش سست خواهد شد. نسل جوان ، همانی خواهد شد که در دوران رژیم پهلوی بود؛ یاس آور ، بی فایده ، مایل به فساد ، آماده برای کج روی . آن وقت برای آن کسی که آنها را باز از آن راه ، به راه راست حرکت بدهد ، معونه زیادی لازم است که به آسانی در قرنی - بلکه قرن هایی - در این کشور پیش نمی آید.
10- ارتباط با خدا در جوانی :
عزیزان من ! رابطه خودتان را با خدا ، هر چه می توانید مستحکم تر کنید ؛ به خصوص در این ماه های مبارک ؛ ماه رجب و ماه شعبان . در این ماه ها که ماه دعا و استغاثه ، ماه رابطه گرفتن با خدا و ماه راز و نیاز کردن با معشوق حقیقی هر انسان است ، دعا و توبه شما ، ذکر خدا در دل های پاک و نورانی شما جوانان عزیز ، معجزه ها و کارها می کند ! مخصوص این ایام (جوانی ) نیست. در تمام عمرتان این رابطه با خدا در شما صفا و اخلاص را تقویت می کنند و صفا و اخلاص ، گره گشای همه کارهاست.
11-- یاس ، بزرگترین آفت جوان :
جوانان عزیز ! دشمن روی شما سرمایه گذاری های زیادی می کند ؛ حواستان جمع باشد. عده ای را به بی تفاوتی می کشاند و عده ای را دلسرد و مایوس می کند . یاس ، بزرگترین آفت جوان است . جوانها بدانند که متاسفانه یاس به روح جوان زودتر راه پیدا می کند ؛ همچنان ذکه امید این گونه است. در مقابل یاسی که دشمن می خواهد به جوان ها تلقین و تزریق کند ، خودتان را مصونیت بدهید.
12- لزوم آشنایی جوانان با تاریخ :
من واقعاً به شما برادران و خواهران ( جوانان ) عزیز توصیه می کنم که با تاریخ آشنا بشوید . تاریخ ، درس است . از تاریخ خیلی درس ها می شود آموخت و خیلی تجربه ها می شود به دست آورد. عده ای سعی می کنند حوادث روزگار ما را یک حوادث استثنایی - که به هیچ وجه از تاریخ قابل استفاده نیست - وانمود کنند . این غلط است . رنگ های زندگی عوض می شود ، اما پایه های اصلی زندگی بشر ، جبهه بندی های اصلی بشر ، تغییر پیدا نمی کند .
در صدر اسلام ، بزرگ ترین و مهم ترین ضربه ای که بر اسلام وارد شد ، این بود که حکومت اسلامی ، از امامت به سلطنت تبدیل شد. حکومت امام حسن ( علیه السلام ) و حکومت علی بن ابی طالب ( علیه السلام ) به سلطنت شام تبدیل شد ! البته امام حسن مجتبی ( علیه آلاف التحیه و الثناء ) آن روز به خاطر یک مصلحت بزرگ تر - که حفظ اصل اسلام بود - مجبور شد این تحمیل را به جان بپذیرد . حکومت را از امام حسن ( علیه السلام ) گرفتند . وقتی حکومت از مرکز دینی خودش خارج شد و در اختیار دنیا طلبان و دنیا داران گذاشته شد ، بدیهی است که بعد هم حادثه پیش می آید . آن وقت حادثه کربلا آن حادثه یی نیست که بشود جلویش را گرفت ؛ اجتناب نا پذیر می شود . بیست سال بعد از آن ، حکومت اسلامی از دست محور اصلی آن - که امامت است - گرفته شد. امام حسین (علیه السلام ) فرزند پیامبر (ص) در کربلا با آن وضع فجیع به خاک و خون کشیده شد .
اساس حمله و نقشه دشمن این است که حکومت را از محور اصلی - محور امامت ، محور دین - خارج کند. بعد خاطرش جمع است که همه کار خواهد کرد .
13- جوان دنبال تقلید نباشد :
جوان های عزیز من ! فرزندان من ! دنبال تقلید نباشد ؛ بر روی شیوه و راهی که در آن ذهن و اراده و ایمان شما قوی می شود و اخلاق شما پاک و آراسته می گردد ، فکر کنید ؛ آنگاه شما عنصری خواهید بود که مثل یک ستون ، سقف مدنیت این کشور و تمدن حقیقی این ملت بروی آن قرار می گیرد.
من به شما عرض کنم ، امروز دستگاه های تبلیغاتی فوق مدرن غرب - به خصوص آمریکایی و صهیونیستی - دارند برای ذهن ها و فعالیت ها و احساسات و اراده شما طرح عملیاتی تهیه می کنند ؛ خیال نکنید آنها غافل نشسته اند و این سی میلیون جوان را در کشور ما نمی بینند ؛ آنها این سی میلیون جوان را می بینند ؛ آنها برای کار و هدف خودشان مشغول برنامه ریزی هستند ؛ آنها برای اخلاق و فکر و عقیده و ایمان جوان ما دارند برنامه ریزی می کنند . خیلی از حرف هایی که گاهی در فضای مطبوعاتی یا فرهنگی کشورمان زده می شود ، تفسیرش این است و با این دید قابل تحلیل است . آنها می خواهند نسلی که الگوی جوانان فداکار برجسته دنیا شد ، به یک نسل بی خاصیت تبدیل شود .
14-ورزش برای جوانان لازم است :
به ورزش اهمیت بدهید ؛ من به خصوص روی ورزش تاکید می کنم . من ورزش رابه عنوان یک کار بین المللی ، نمایشی ، هیجانی ، در درجه دوم می دانم ؛ در درجه اول ، ورزش برای تقویت و سلامت جسم است ، که این را برای همه جوانان کشورمان از زن و مرد لازم می دانم .